- Het Selectief Productief Collectief -

‘Ik loop samen met Cleopatra door drukke straatjes in Egypte. Het felle zonlicht wordt tegengehouden door doeken die over de straten zijn gespannen. Arm in arm lopen we giechelend door de menigte. Plots stopt ze bij een kraampje met allemaal gouden beeldjes van Belle. Allemaal blinkende afbeeldingen van katjes met twee halve voorpootjes.’ Ik word wakker met een grote glimlach op mijn gezicht en weet nu wel zeker dat Belle eigenlijk een godin is.

‘We hebben een feestje op de tarmac van een kleine luchthaven hier in het zuiden van Frankrijk. Er landt af en toe een vliegtuig, maar aan het einde van de landingsstrip is het erg gezellig met een aftandse bar van houten paletten, witte plastic stoeltjes en guirlandes met gekleurde lichtjes. Het is ontzettend warm, de drank vloeit rijkelijk en tussen het uitbundig dansen door gaan mijn vriendinnen en ik ons verfrissen in een schamel toiletje. We gieren het uit van het lachen omdat we er helemaal verwilderd en bezweet uitzien. Plots verschijnt Brad Pitt met enkele leden van een Mexicaans drugskartel en een berg wit poeder. Het vervolg is wat wazig, maar de tarmac staat vol met mensen en we dansen op opzwepende muziek tot de zon opkomt. Voordat hij vertrekt komt Brad Pitt naar me toe, geeft me een grote klomp wit poeder en zegt dat hij zo mijn Maria Magdalena retreats wil sponsoren en dat ik daarvoor zijn Frans buitenverblijf ‘Miraval’ gratis mag gebruiken.’ Ik word wakker en vraag me af of dit een teken is dat ik Brad Pitt moet bellen om mijn droom te vertellen en te vragen of ik zijn vakantieverblijf hier in de buurt zou mogen lenen, maar na mijn ochtendkoffie zie ik er toch maar van af.

Soms is mijn droomwereld vele malen leuker dan de realiteit. Want daarin heeft een moeder – zelf een kinderarts notabene – door één bom negen van haar tien kinderen verloren. Negen. Dat gaat al mijn verbeeldingskracht te boven en ik durf het niet toe te laten in mijn hart, bang om verzwolgen te worden. En ik denk aan dat enige overlevende kind dat voor de rest van zijn leven negen dode broertjes en zusjes op zijn schouders meezeult. Dat lijkt mij ook ondraaglijk.

Menigmaal is de realiteit gekker dan dromen. Het is geen computerspelletje waarin een politiewagen de achtervolging inzet en daarbij een 11-jarig kind op een step doodrijdt. Mijn kinderen maken het zelfs niet zo bont als ze over de weg zwalpen in het spel ‘Grand Theft Auto’. Ook dit gaat weer mijn verbeeldingskracht te boven: wie rijdt er nu in een rotvaart achter een kind op een step?

Als mens die probeert het goede te zien in plaats van het slechte, en die er rotsvast van overtuigd is dat we als mens alleen maar zullen groeien als er meer liefde en mededogen is voor elkaar, moet ik soms toch de kaken hard op elkaar drukken of vaststellen dat er op elke elastiek uiteindelijk wat rek komt te zitten. Gelukkig ontmoet ik online Bryan Stevenson, een Amerikaanse advocaat die zijn leven wijdt aan het vechten tegen overmatige en onbillijke straffen, het vrijpleiten van onschuldige terdoodveroordeelden, het aanpakken van misbruik van gedetineerden en geesteszieken, en hulp bieden aan kinderen die als volwassenen worden vervolgd. Alleen al als je die man hoort vertellen, wakkert dat de hoop op een betere wereld aan. Die man, die dagelijks wordt geconfronteerd met zoveel onrecht maar daar zo rustig en vol wijsheid over kan praten, dan denk ik: waarom zitten zulke mensen niet op de hoogste zetels in de politiek, het onderwijs en in de bedrijfswereld? Zulke mensen zouden over de hele wereld voorbeeldfuncties moeten bekleden. Zolang deze posities nog te veel worden bekleed door gebroken mensen, gaan we amper of zelfs niet vooruit.

Bert zegt: ‘Ik denk dat jij eens naar het Witte Huis moet vliegen om Donald een Innerdance sessie te geven, je moet wat lichaamsgerichte therapie toepassen op hem.’ Bij die voorstelling schieten we allebei in de lach. Maar toch: stel je voor dat hij daar open voor zou staan en dat dat een waanzinnige shift in hem teweegbrengt. Dat hij ineens beseft wat echt belangrijk is in het leven en dat van brullen en spierballen rollen er nog nooit iemand beter is geworden. Plots gooit Donald de deuren van het Witte Huis open en wordt het een community center waar er gepraat en geluisterd wordt. Die strakke gazon gaat eraan en er komt een volkstuin op basis van permacultuur. Alsook leuke huisjes voor de daklozen uit de buurt en Donald gaat bij hen ten rade als hij wil weten hoe het leven voor de gewone mens eruitziet. Voordat hij met andere wereldleiders aan tafel gaat zitten, mediteren ze samen en in plaats van oorlog te voeren bespreken ze hoe ze het hyperconsumentisme kunnen afbouwen en beter kunnen zorgen voor elkaar en de natuur.

Klinkt onmogelijk? Ik weet het niet. Misschien voor mijn dromen wel, maar omdat de realiteit de fictie zo vaak inhaalt, durf ik het niet met zekerheid te zeggen.




SL

Het is nu dat ik onze belevenissen moet opschrijven zodat onze kleindochter
later onze verhalen ook kan vertellen aan haar kinderen en kleinkinderen.
Laten we vandaag even terug gaan in de tijd,

Jaar 1989, ... wij hadden van horen zeggen, er zou in Kobbegem een film gedraaid worden.
Het boek omtrent Deedee van Hugo Claus verschenen in 1963 zou verfilmd worden.
De auteur schreef zelf het scenario en regiseerde bij de verfilming van Het sacrament.

Op een bepaald ogenblik is ons gevraagd of wij de catering tijdens de verfilming wouden verzorgen. Het zou om en bij de vier weken in beslag nemen en er zouden ook een paar nachtscènes opgenomen worden.
We zouden instaan voor de maaltijdvoorzieningen van de filmcrew en figuranten.
De maaltijd tijdens de verfilming zouden we ook moeten leveren in de verschillende stadia van bereiding.
En het buffet ter afsluiting van de opnames wordt ons ook besteld.
Natuurlijk ik zou een goede prijs maken en ja dit wou ik binnenhalen en meemaken.
Even later is het contract opgesteld en getekend met de medewerker van de producent.


Het sacrament

De familie Heylen houdt in de pastorie van een Vlaams dorp
haar jaarlijkse herdenking van de dood van Moeder.
Maar dit jaar ontstaan er op die plechtige dag wrijvingen en misverstanden die leiden tot een chaotisch feest.
In een mengeling van seksualiteit en geweld nadert het uur van de waarheid.
Een priester, die onder de druk van de omstandigheden zijn morele bijstand weigert
en daardoor een catastrofe veroorzaakt.

Voor ons een unieke ervaring, al die vedetten te zien tijdens en na de opnames.
De volledige cast; Jan Decleir, Ann Petersen, Hugo Van den Berghe, Frank Aendenboom, Marc Didden, Chris Lomme, Carl Ridders, Linda Schragen, Brit Alen, An De Donder, Blanka Heiman.
Zalig, er ging voor mij een heel andere wereld open.

Het grootste deel van de verfilming gebeurt in Kobbegem, in en rond de pastorij die toen leeg stond, maar vandaag knap gerestoreerd is.
De parochiekerk is gebouwd einde de veertiende eeuw of het begin vijftiende. De kerk ligt in een bocht en wordt omgeven door een ommuurd kerkhof opgetrokken uit baksteen en zandstenen.

Dus het café met feestzaal “’t wit paard“ op ongeveer zestig meter is
een uitstekende lokatie voor de maaltijden.
Een gewone, maar doeltreffende keuken is onze thuisbasis voor deze paar weken.
Wij werden bijgestaan voor bediening door familie van François, die ook een neef is van mijn man.
Çois (François) van het café ’t wit paard.
Hij had het overgenomen van zijn ouders "Mong en Rozalie" die het van zijn ouders hadden overgenomen .
Rosalie was ook meter van uw Opa, Anoushka.
Heel zeker weet ik het niet meer, maar ik denk dat het door toedoen van François is dat wij gecontacteerd werden voor deze opdracht.
En, heb ik hem voor deze unieke ervaring wel genoeg bedankt? Bij deze nogmaals bedankt “Çois“.

De maaltijden voor de cast waren eenvoudig maar vers, elke dag verse groenten, aardappelen met een stukje vlees, vis of gevogelte.
Al had ik graag mijn kunsten laten zien, ik had nl. 10 jaar avondschool gevold als traiteur, maar ja ik versta de mensen dat men nogal dikwijls gefrituurd eten krijgt en ze kozen voor vers.
Ann Petersen kwam geregeld even in de keuken en stelde het verse eten erg op prijs.
Voor de nachtopnames was er verse soep voorzien en clubsandwiches met zalm, kip en ham.
Deze scènes werden opgenomen in het veld en het waren heel koude nachten dus de soep was welkom.

Hetgeen ons het meeste werk opleverde was de schotel konijn die klaargemaakt wordt in de film.
Hiervoor hadden we een draaiboek ontvangen.
Een dood konijn met pels
Een konijn half gestript, eentje volledig gestript met kop.
Eentje zonder kop en de kop apart, eentje in stukken .
Een konijn in pot aan het stoven en een als schotel op tafel.
Dan nog enkele borden waar konijn op geserveerd was.
Dit omdat elke scène soms enkele malen werd overgedaan.
Acht konijnen voor die dag.
Had ik mij niet kunnen voorstellen. Ik dacht dat men in de film het eten gewoon klaarmaakte (allé Rita!).

De dagen dat er geacteerd wordt met figuranten was er een koude schotel voorzien, voor tweehonderd man was dit de beste oplossing. Zoals bij de begrafenis, dit was een prachtige opname een lange stoet in het pittoreske Kobbegem met een oude lijkwagen en iedere figurant gekleed in de jaren vijftigstijl, … geweldig.

Elke dag heb ik genoten van het werk en de aanwezigheid van de vedetten, fier en blij dat ik dit mocht doen.
Met als kers op de taart, het buffet ter afsluiting. Hier heb ik mij dan wel kunnen in uitleven. Het mocht mooi zijn en ja, dat kan ik als de beste. Als dessert hadden we vers afgedraaid vanilleroomijs voorzien.
Wij hadden een oude ijsmachine aangekocht en maakten zelf ons roomijs met room, veel room, eieren, veel eieren en melk, volle melk.
De gekookte basis hadden wij thuis gemaakt en het roomijs wordt dan verder ter plaatse afgedraaid. Verrukkelijk ijs.
In de meeste ijswinkels en de industrie wordt het ijs met glucose gemaakt om niet hard te worden.
Ann Petersen en Chris Llomme zijn meer dan één ijsje komen halen.

Voor ons was deze belevenis ook confronterend, deze mensen leven in een andere wereld, uitbundig in alle aspecten.
Vrouwen met doorkijkjurkjes, ik dacht dat dit alleen in Hollywood kon.
Maar ja, blij, heel blij dit te hebben ervaren.
We hebben wel een paar maanden gewacht op de betaling van het laatste factuur, maar dit had ik ervoor over.
De film ging in wereldpremière op het filmfestival in Gent, oktober 1989 en vanaf 16 november in de bioscoop.

Bedankt aan iedereen, fijn erbij te zijn geweest



RV

Dan is er een influencer die een nieuwe “truck” heeft uitgevonden om snel rijk te worden. Althans hij schrijft: nieuwe truck. Een truck is een vrachtwagen. Je kunt die bij hem krijgen voor een zacht prijsje. Als je weet wat zo een vrachtwagen kost dan lijkt me dit geen goede investering. Je kunt wel een truc vinden en gelanceerd zijn, hoewel het in de ruimte nogal koud kan zijn. Thans en althans is met th. Nochtans is nochtans gewoon met t zonder h.

Maar goed, truck is een Engels woord voor een vrachtauto wat men in Nederland wel eens zegt. Wij spreken over een vrachtwagen of camion. Dit zijn wagens van meer dan 3.500 kg. Bij een lager gewicht spreken we van een bestelauto in Nederland. In België hebben we het dan vaak over een camionette wat wel een Frans woord is. We gebruiken wel het woord bestelwagen.

In Engeland spreekt men over een “van”. Ook kent men daar het begrip: “the white van”. Dat is een bestelwagen vaak wit die je overal ongemanierd voorbij suist met zeer hoge snelheid. Meestal een zelfstandige die denkt dat hij het zich mag permitteren om overal en altijd te snel te rijden. Ook in België rijden ze rond, ook al is de kleur niet altijd wit.

Dan gaat het in het nieuws VRT NWS laat over een scheepsbotsing in het Kanaal. NWS is ook een voorbeeld van taalluiheid, het staat zo als top op hun microfoons: nieuws is zo een l a n g woord dat men het niet meer neergeschreven krijgt. Iedereen wil NWS lezen als NEWS natuurlijk en anders komt het over als de afkorting van een of andere zender, maar welke vraagt een buitenlander zich dan af.

Een zeekapitein legt uit: ‘Ja het schip voer op de verkeerde plaats’.
Dat is correct want de hoofdtijden van varen is vaar, voer, gevaren en dat is voor zo een gevaarte niet zonder gevaren want er komt:
‘… want het schip heeft een zwarte doos aan boord moest het komen te zinken’.

Een zin met dat “moest” of algemeen ook met “moesten” is ongewenst en dat “komen te” hebben we uit het Frans en is ongewenst in onze taal.
Il vient de + werkwoord is dus een Belgicisme. Voorbeeld: il vient de mourir. Hij stierf of hij is overleden. Als je wil kun je zeggen: hij is net gestorven.

Het schip moet niet zinken, dus het werkwoord moeten is hier niet op zijn plaats. Beter is het: er is een zwarte doos aan boord voor mocht het schip zinken.

Je kunt “moest” ook vermijden door je zin te beginnen met “indien”. Indien het schip zinkt, is er een zwarte doos aan boord.
Kan ook: voor het geval het schip zinkt is er een zwarte doos aan boord.
Nog een mogelijkheid is met “als”: als het schip zinkt is er een zwarte doos aan boord. De doos helpt wel niet tegen het zinken.

Mochten er vragen zijn, bel ons dan en dus niet: ‘moesten er vragen zijn’... Zeg wel: als er vragen zijn, bel ons dan.
Indien ik jou was, ik zou dat zo doen. Indien ik jou was dan zou ik dat zo doen. Mocht ik jou zijn, ik deed dat zo.

Ook fout: als het morgen glad moest zijn, dan komen we met de trein. Beter: mocht het morgen glad zijn, dan komen we met de trein. Je kan het simpel houden: als het morgen glad is, komen we met de trein.
Onthoud: van moest krijg je hoest.

Quand il vient de + werkwoord.
Quand il vient de mourir vertaal je met: wanneer hij sterft of in het geval hij sterft.
Quand il vient d’être malade… : wanneer hij ziek valt... Of bij ziekte kan je dit of dat doen.

Einde deel 13

Fren Soop