- Het Selectief Productief Collectief -

Er zijn van die gesprekken die je in een soort intellectuele spagaat dwingen. Een paar dagen geleden had ik er zo een. Ik ontmoette een deerne die rotsvast gelooft dat de aarde plat is. Niet figuurlijk, als in ‘de wereld ligt aan je voeten’. Neen, letterlijk: een platte schijf, omgeven door een gigantische ijsmuur, met niet één maar twee zonnen en een streng geheim protocol waarin piloten zweren het publiek onwetend te houden.

"We worden voorgelogen!" zei de deerne stellig met gekruiste armen en een betekenisvolle blik, die leek te suggereren dat ze net in haar ampele eentje de hele NASA had ontmaskerd. "Jij gelooft nog steeds in de leugen van het ronde?", klonk het schamper. En neen, zij was geen bloedverwante van zijne Wandelende Oranjerie, aka Donald J. Trompé.

Ik beken, lieve lezer, dat ik mij die bewuste avond niet had voorbereid op een episch debat over de geometrie van onze planeet. Ik dacht hoogstens een gin tonic soldaat te maken en onder het genot van de cello suites van Bach wat te mijmeren over de tragiek van het moderne bestaan. Maar daar zat ik dan, oog in oog met een mejuffer die met vuur en overtuiging een theorie verdedigde die sinds Magellaan toch vrij adequaat ontkracht is.

"En die ijsmuur," vroeg ik, "waarom is die er?"
"Om ons tegen te houden," zei zij samenzweerderig.
"Tegen te houden van wat?" wilde ik weten.
"Van wat erachter ligt."
"En wat ligt er dan achter?" vroeg ik tegen beter weten in.
Dát wist zij niet precies. Maar dat het groot was, en dat ‘ze’ het voor ons verborgen hielden, dat stond vast. ‘Ze’, dat zijn altijd mysterieuze entiteiten. Overheden, wetenschappers, illuminati, de slager om de hoek, wie zal het zeggen.

"En die tweede zon?" probeerde ik nog. "Wanneer kunnen we die eens bewonderen?"
Zij haalde diep adem, alsof zij zich schrap zette om mij in vertrouwen te nemen over een duistere waarheid. "Die zie je niet," fluisterde zij. "Omdat ze dat niet willen."

Eerder dan te informeren naar wie die ‘ze’ precies zijn, besloot ik dat het beter was weinigzeggend met het hoofd te knikken en een enigmatisch ‘huh-huh’ te brommen. Soms is het nu eenmaal eenvoudiger om met de stroom mee te gaan, zelfs als die stroom een figuurlijke Niagara-waterval van nonsens is.

Plots stond de deerne op. Zij schudde mijn hand en boog zich samenzweerderig naar mij toe. "Denk erover na, hè”, fluisterde zij. “En stel jezelf de vraag: waarom zouden ze ons willen laten geloven dat de aarde rond is?"
Het duizelde in mijn hoofd en even, heel even, leek de zwaartekracht – volgens het wicht in kwestie wellicht óók een hoax – haar grip op mij te lossen. Maar ook dat ging voorbij. Samen met de platlandster ging ook de ijlheid in mijn hoofd én mijn algehele verbijstering in rook op. “De realiteit overtreft altijd de fictie”, dacht ik nog, wijl ik mij een verse gin tonic prepareerde.


JV

Wie een account heeft op Mastodon kan me daar vinden via een klik op onderstaand logo.

Ik heb in België nooit een paraplu gehad.

Als het regende, werd ik nat. Kwam ik thuis, dan trok ik andere kleren aan, droogde mijn haar, dronk een beker warme chocolademelk, en dat was dat. Soms was ik letterlijk tot op het ondergoed doorweekt, maar ik kan me niet herinneren dat ik daar erg van afzag. Niets zo fijn als een warme douche wanneer je zeiknat ben thuisgekomen, en daarna dus die warme chocolademelk om je ingewanden weer op temperatuur te brengen en je hersenen een shot vet-suiker-cafeïne te geven dat er Pavlov-gewijs voor zorgt dat je al begint te kwijlen wanneer de eerste regendruppels vallen.

In de tijd dat ik in het Gentse Ledeberg woonde en lesgaf in Mariakerke, fietste ik ’s morgens vaak meer dan een half uur door regen en wind naar school en stond dan de eerste uren les te geven in een jeans met kletsnatte pijpen. Ik deed niet aan regenbroeken. Waarom zou ik? Tegen het derde lesuur waren die broekspijpen weer droog.

Toen ik naar Spanje verkaste, was er dus geen haar op mijn hoofd dat eraan dacht om een paraplu te kopen, laat staan regenkledij. Want, komaan: Spanje! Had Samantha niet ‘alle dagen zon’ voorspeld?

En toch: ik was hier nog geen jaar, en ik zag me al genoodzaakt een paraplu te kopen. Niet tegen de regen. Het regent hier wel eens, en soms behoorlijk hard, maar niets waar een doorgewinterde Vlaming die stevige plensbuien gewend is tegenop zou zien. Als het regent, denk ik: goed voor de haarwortels, en wandel in mijn jeansvest naar de groentewinkel alsof er geen wolkje aan de lucht is, ook al regent het een Spaans equivalent van pijpenstelen (dat zijn weinig pijpjes met korte stelen).

Algauw kwam ik erachter dat ik mijn dorpsgenoten daarmee stress bezorgde. Valencianen zijn katten als het op regen aankomt: als er drie druppels vallen, wagen ze zich de deur niet meer uit, en laten ze hun kinderen thuisblijven van school. En zien dan sinds 2008 vanachter het raam een Belgische op straat passeren, met ontbloot hoofd en zonder paraplu, de weergoden verzoekend om een virale infectie.

Van de paar mensen die ondanks het regenweer toch - stevig ingeduffeld - de straat op moesten (om bij de apotheek hoestsiroop te halen voor een huisgenoot die zich niet op tijd aan de regen had kunnen onttrekken, veronderstel ik), kreeg ik steevast opmerkingen als “No llevas paraguas!” (je hebt geen paraplu), alsof ik dat zelf niet doorhad, of “Se te moja el pelo!” (je haar wordt nat), waarbij er naar mijn haar werd gekeken alsof het in brand stond.

Ik vond dat altijd erg mooi. In België ben ik zelden op straat door onbekenden aangesproken geweest op een manier die aantoonde dat de ander inzat met mijn welzijn. In Rafelbunyol gebeurt dat dus wel.

Daarom besloot ik een paraplu te kopen. Zodat mijn dorpsgenoten zich om mij geen zorgen meer moeten maken wanneer het regent.
Maar een regenbroek: nee.
Er zijn grenzen.


KV

Wie een account heeft op Mastodon kan me daar vinden via een klik op onderstaand logo.

Vrieeend,

Om het met de woorden van de buurvrouw uit mijn kindertijd te zeggen: ‘Ik heb mijn ruiten gekuist gehad’. Om eerlijk te zijn, het klonk uit haar mond eerder als: ‘kem mèn raaiten gekaaist gat’. Ik spreek van een tijd dat er nog geen geschreven regels omtrent het algemeen Nederlands bestonden, een zin werd dan ook vaak afgesloten met het voltooid deelwoord van “hebben”: gehad.

Dit woordgebruik maakt ook meteen duidelijk dat de klus helemaal is afgerond en voltooid. Klaar. Duidelijk. Zo heb ik het graag.

Ik heb dus mijn ruiten gekuist gehad en nu zijn ze weer voor een tijdje helder en transparant. Ruiten kuisen is een voorzichtige aanzet tot lentekuis en het is tevens een teken dat de winter op z’n einde loopt. Er staan reeds bomen in bloei in het zuiden, iets dat me gevoelsmatig telkens weer in hoge mate opwindt. Het is een ontwaken.

Ik had ook nog een andere reden om mijn appartementje wat op te frissen. Mijn dochter Marthe maakt een tussenstop en komt een paar dagen op bezoek. Als vader wil je dan het goede voorbeeld geven en kunnen zeggen, ‘kijk eens uit het raam lieverd, ginds zie je bergen van het Massif des Maures’. Met vieze ruiten is dat waauw-effect toch net iets minder, niet?

Op de afgesproken dag reed ik al vroeg in de morgen binnendoor naar het vliegveld van Marseille om haar op te pikken. De vlucht vanuit Noord-Afrika arriveerde netjes op tijd en we konden na een jaar afstand mekaar nog eens een warme knuffel geven.

Ongeveer halfweg tussen Marseille en Lorgues ligt Saint-Maximin-la-Sainte-Baume, met haar indrukwekkende basiliek waar de veronderstelde schedel van Maria-Magdalena wordt bewaard. We maakten een tussenstop om er een kaars te gaan kopen en een koffietje te drinken in de zon. Ik wil mijn dochter graag een vakantiegevoel meegeven vooraleer zij terug naar Brussel vertrekt en dus nemen we voor alles onze tijd.

In mijn appartementje installeerde ik haar op de sweet spot aan mijn tafel en stemde de radio af op FIP. We lunchten met brood, kaas, dadels en een tomate Mozzarella want zo zit je meteen in de zuiderse sfeer.

De schat viel na het eten uitgeteld in slaap.

Ik sloofde me uit in mijn keuken om haar te verwennen met lekkers. Gestoofde champignons in boter met szechuanpeper en look; rundsvleesballetjes met gehakte sjalot en komijnzaad; puree van aardappel en wortel; gestoofde groenten uit de oven. Véél te veel. Maar het smaakte en dat is het enige dat telt.

Ze had zin om een flinke wandeling in de natuur te gaan maken en zo kwam het dat we ons de volgende dag in de canyon van de Verdon gooiden en een kleine tien kilometer op en neer klauterden. De combinatie van zuiver water en een miljoenen jaren oud gebergte zorgen voor een innerlijke purificatie.

Gezeten op een platte steen aten we boterhammen en zoete dadels en we hoefden niet te spreken want de natuur sprak voor ons en we begrepen wat de aarde ons vertelde. Het was het verhaal van de oorsprong en van het ontstaan

Nu ben ik thuis en zoek ik naar woorden om mijn verhaal te vertellen. Maar misschien hoeft dat niet. Wie de grote natuur voelt, weet wat ik wil zeggen.

Mijn spieren voelen stijf en mijn knoken doen pijn. Maar dat is de prijs die je betaalt voor een sedentair leven. Ik neem me voor om vaker te gaan wandelen maar ik ken natuurlijk ook het verhaal van het oorkussen van de duivel en de weg naar de hel.

We zien wel.


HL

Wie een account heeft op Mastodon kan me daar vinden via een klik op onderstaand logo.

Deel 1:

Van Engelse tekst ter informatie:
Mensen die spelfouten maken, komen niet betrouwbaar over. Je bent misschien een aardig, beleefd en aardig persoon in het echte leven, maar een paar fouten in je grammatica in e-mails zullen waarschijnlijk de houding van bepaalde mensen ten opzichte van je beïnvloeden.

De volgende tekst is enkel bedoeld voor mensen die net als ik wat ongemakkelijk worden als er een staalfout optreedt vooral bij geschreven teksten. Er is in 2024 aangetoond dat dat ongemak echt optreedt dus ... wil ik vooral vermijden dat jij en ik ermee zit.

Zaterdag 23 01 2025:
‘Zijde klaar?’.
‘Ja, de stof is klaar. We kunnen beginnen’.

P M S: Pictures, Music & Story’s stelt voor:

Staalfouten 3

Staalfouten 1 en 2 zette ik op FB. Daar kwam weinig reactie op. Er kwam ook weinig reactie op een artikel van GDB met daarin het weinig aantal tanks per land in Europa in verhouding met die in Rusland. Nu de Russen zich gaan vrij maken uit de Oekraïense oorlog kunnen ze een ander land aanvallen bijvoorbeeld België, misschien dat er dan een reactie komt?

Veel mensen zijn bezig met zichzelf en hun zaken, niet met taal. Ze willen graag in van alles uitblinken maar slechts een deel van hen in taal. Het is voor dat deel alleen al de moeite dat ik dit schrijf, maar de anderen kunnen er zeker ook iets van opsteken. Taal gebruik je nochtans dagelijks dus waarom die af en toe ook niet wat oppoetsen?

Er zijn mensen die zeggen: ‘Ik kan daar een boek over schrijven’. Ik daag hen uit eraan te beginnen, dan zullen ze zien hoe moeilijk dat het is. Tenzij je je nooit afvraagt: ‘Is dat wel correct geschreven?’.
Een vriend van me wou een hoge berg beklimmen. Maanden voorbereiding had hij achter de rug en hij sprak enkel nog over dit. Ik zag hem en zijn teamgenoten op een dag ons ruim stamcafé Den IJzerwinkel binnenlopen en allemaal hadden ze stralende gezichten. Ze gingen allen de top bereiken, dat was duidelijk. Ik wist uit een boek dat ik eerder daarover gelezen had dat de werkelijkheid anders is.
Daarboven aan de top worden vetes uitgevochten die er soms latent al waren of pas ontstaan zijn tijdens de voorbereiding. Tijdens het klimmen van de rotsen van Freyr op 5 km van Dinant ging het iedereen goed. Plots werden ze pro’s die K4 gingen beklimmen. Het dodencijfer van K2 om maar eens een serieus voorbeeld te noemen is zowat 1/30 dus heel zeker was het niet allemaal.
Mijn vriend in kwestie is extreem wat zijn sportprestaties betreft, van marathonlopen tot een hindernissenreis ondernemen in IJsland. Mij niet gezien; ik heb me nooit aangetrokken gevoeld tot sportprestaties. Het enige dat ik graag deed was rustig baantjes trekken in schoolslag in het gemeentelijk zwembad van 25 m tot aan 1 km en me dan zwaar voelde als ik het zwembad via het laddertje uitstapte. Vermits dat laddertje sporten heeft was ik zo al voldoende uitgesport.

Toen hij daar aan de voet van zijn berg in Nepal een paar trials deed, werd hij in plaats van fitter hoogteziek en moest hij naar het hospitaal. Afspraken waren niet nagekomen. Plots eisten een aantal individuen tegen alle redelijke verwachting in het recht op, de top te bereiken. Eenmaal thuis was zijn frustratie zo groot dat hij dat allemaal eens in een boek ging zetten om de wereld de waarheid te vertellen. Weer iemand die een boek kon schrijven over iets. Van taal kende hij niet veel en schreef maar wat tekst aaneen, toch nog in hoofdstukken verdeeld. Dan was het zoeken naar een uitgever. Uiteindelijk 2 jaar later vond hij iemand die een oplage wou doen van 100 exemplaren. Uiteindelijk waren het de vrienden en kennissen die een exemplaar kochten.
Zo een versie heb ik van hem gekocht en gelezen. Er stonden meer taalfouten, verkeerde tijdsconstructies, d, t en dt fouten in dan dat er sneeuwvlokjes op K4 lagen, maar dat zeg je zomaar niet. Heel wat zinconstructies klopten niet. Ik zei hem dat ik het met plezier zou verbeterd hebben. Hij vreesde dat ik de inhoud ging verkopen! Aan wie zou ik dat verkopen? Twee jaar later was niemand nog in dat verhaal geïnteresseerd. Toen hij beter was had hij plannen voor een tweede poging ginder. Ik zei hem dat zijn kinderen hem nodig hadden, niet die berg vol sneeuw die helemaal op niemand wachtte en blijkbaar heeft hij geluisterd. Dat is een ander verhaal.
Een boek schrijven vraagt meer dan impulsiviteit. De taal moet goed zijn, het verhaal boeiend en gedoseerd wil je toch een groter publiek bereiken. Staalfouten wil helpen je te doen nadenken als je wat schrijft en is zeker geen naslagwerk. Na een tijd wordt het gewoon een verhaal dat de lezer kan boeien. Er staan ook wat technische zaken in ja, maar moeten we dan altijd onwetend zijn en dat overlaten aan deskundigen? Hebben mensen gelijk als ze een elektriciteitsleiding niet in de lucht willen hebben? Dat kom je verder te weten in deze tekst. Die is zowat 107 A4 pagina’s lang en er zit stof genoeg in om over na te denken. Ik wens je veel leesplezier toe. Ik luister tijdens het schrijven wat naar muziek en schreef af en toe erbij naar wat ik luisterde. Misschien vind je dat wel fijn? Als ik zeg dat iets best zo gezegd of geschreven wordt dan vind ik dat niet uit, maar komt dit door wat ik zelf leerde en wat er in boeken te vinden is. Ik kwam in contact met jongere lesgevers die zeiden dat de taal is hoe het volk spreekt.
Wel een groot deel van het volk spreekt vaak geen Nederlands maar wel dialect, vaak een plaatselijk dialect dat ergens anders niet direct begrepen wordt. West-Vlaams is eigenlijk geen dialect maar samen met Zeeuws-Vlaams een streektaal met plaatselijke nuances in in uitspraak en woorden. Een bepaald dialect kun je mooier vinden dan een ander. Sommigen vinden dat “wijs”. Maar dit wordt enkel gezegd rond Gent en dat merkte ik ook op op een dag in Aalst toen een vriendin Roos Van Pottelbergh zaliger dat woord gebruikte. Ze zei dat ze het wijs vond dat een Aalstenaar allerlei liedjes in het Aalsters gezongen kan beluisteren.
Aalsters hoort bij de Brabantse dialecten maar Gents is een apart dialect, ook met klankverschillen naarmate je dichter bij Gent centrum komt. Dit is enkel te horen door een geoefend oor en een buitenlander kan dat verschil nauwelijks horen denk ik. Vaak zegt men in Brabant: ‘Ah uw familie is van Hent?’. Dit is nu net niet de Gentse benadering maar wel de West-Vlaamse. De G van Gent is een plakkerige zware g die je zomaar niet van je lippen krijgt.

Wat heeft Natalia met batterijen te maken? Natalia: een zangeres.
Vanwaar komt het woord fiets?
Is Limburgs een dialect of een taal apart?
Elektrocutie is dat dodelijk? Wat is een elektrische shock? En wat is dan elektriseren en elektrificatie? Wat is Elektra?
Wat is het meervoud van een politicus en hoe spreek je dat uit?

Music:
ik luister naar een LP van Sia °1975. Ik vind haar stem fijn en de teksten klinken goed: one two three, one two three, three... Ze telt vreemd maar dat is prettig. Aan de slag dan maar.

Toen ik 16 was gingen we met de klas naar London. Ik vroeg aan de ontvangstbalie mijn kamersleutel: ‘Please sir, I want key number tree’. Ik wist niet dat je de h zo sterk moest aanblazen en de man wees naar het raam: ‘The trees they are outside’. Ik wist eerst niet goed waarom hij dat zei en hij vervolgde met sterke aanblazing: ‘You want key number thhhree?’. Nu wist ik wat hij bedoelde. Als iemand je wijst op een fout dan leer je bij.

Einde deel 1

FREN SOOP
GDB