- Het Selectief Productief Collectief -

Vrieeend,

De patatjes stonden op het vuur terwijl de groenten langzaam gaarstoofden in de oven. Het was dinsdagavond, zo rond zessen, en ik zat aan mijn oude tweedehandse ronde tafel te nippen van een glas rode wijn. Ik bestudeerde de krassen in het blad en vroeg me af wie de mensen waren die hun sporen hadden achtergelaten in het hout. De levens, de liefdes, de feesten en het verdriet van de vorige eigenaars, van hun familie en hun vrienden …

Ach, laat me eerlijk zijn, in afwachting dat ik kon eten, zat ik zomaar een beetje te suffen. Ik had op de markt een sterk aromatische Jamaicaanse peper gekocht en ik was benieuwd naar het effect in mijn ovenschotel. Over een half uurtje of zo zou ik het weten.

De dagen lengen, de schemer valt in rond zes uur dertig, en ik stond op om het licht aan te knippen. Op dat moment ervoer ik iets raars. De aarde beefde, de vloer en de muren trilden, de wijn in mijn glas rimpelde. Ik voelde een aardgolf vanuit het zuiden, diep onder mijn voeten, naar het noorden trekken.

Ik nam de aardappelen van het vuur en zocht op het internet naar informatie. Het was nog niet zo heel lang geleden dat er een lichte aardbeving met epicentrum in de buurt van Nice had plaatsgevonden en het leek me alweer uit die richting te komen. Ik vond niet meteen enig nieuws van waarde, geen red alerts, geen beelden van ingestorte gebouwen en ik liet het los.

Die avond belde mijn broer en vertelde dat hij samen met Wiet en Mathilde naar een concert van Avishai Cohen was geweest. Dat het on-ge-lo-fe-lijk goed was geweest. Dat ze van hun sokken waren geblazen door een drumster van nauwelijks drieëntwintig en een lichtelijk geniale pianist van slechts éénentwintig jaren oud. Begin augustus concerteert Cohen in het zuidelijke Vitrolles, daar moet ik zeker bij zijn. Een concerttip van mijn broer sla ik nooit zomaar in de wind.

Ik was de aardbeving al lang vergeten en zat met mijn hoofd vol jazz toen ik onder mijn dons kroop en mijn ogen sloot. Ik droomde dat ik een geheim agent was die de wereld moest redden vanuit een bakstenen garage vol plastieken gadgets. Ik slaagde in mijn opzet, geen dank, graag gedaan.

Het was pas de volgende ochtend dat ik bij een tas koffie door de kranten scrollend een artikel vond over “Le tremblement de terre dans la région PACA (Provence-Alpes Maritimes-Côte d’Azur)”. Het epicentrum lag inderdaad opnieuw in de buurt van Nice, de intensiteit was deze keer 4,1 op de schaal van Richter, er was in de Middellandse zee de laatste tijd nogal wat seismische activiteit en men toonde bij het artikel een filmpje van een paar weken oud waarop bange bewoners uit Santorini hun beklag deden over een falend beleid. Verder weinig details want er waren geen slachtoffers en er was niet echt schade. “En we gaan nu verder met een verslag over het proces van de hypnotiseur die terecht staat wegens grensoverschrijdend gedrag”, las ik en ik knipte de website dicht.

Het voordeel van de lokale Provençaalse kranten is dat je al heel diep moet graven vooraleer je de koppen van Trump, Musk, Poetin of Netanyahu tegenkomt. De journalisten van de lokale Provençaalse kranten nemen hun opdracht dan ook ernstig en berichten in hoofdzaak over lokale Provençaalse gebeurtenissen. Dat er een debat over de ophaling van het vuilnis heeft plaats gevonden in de gemeenteraad van Brignoles bijvoorbeeld, dat er zonnepanelen werden gelegd op het dak van de lagere school van Le Val, dat de brandweer van Sainte-Maxime een kat heeft gered uit een hoge boom waar zij in haar overmoed was ingeklommen en niet meer naar beneden durfde.

Soms heeft een mens nood aan dat soort nieuws: een aardbeving waarover je bij de bakker kan praten, maar die gelukkig helemaal niet zo erg bleek te zijn; het bericht dat men de vuilniscontainers in Brignoles in de toekomst iets vaker komt legen; de heugelijke tijding dat het schooltje in Le Val een groot deel van haar elektriciteit uit zelf gewonnen groene stroom haalt; de geruststelling dat die poezemin uit Sainte-Maxime opnieuw veilig op de schoot van haar bazinnetje ligt te snorren. Je zou haast vergeten dat een bende klootzakken de wereld aan het verkloten is en dat men geld dat bestemd was voor de pensioenen gaat gebruiken om wapens te kopen.

Voor ik het vergeet, nog een weetje, heet uit de pan. Ik maakte kennis met het nieuw lief van mijn buurvrouw van het eerste. Maar aangezien we niet aan body shaming doen, zal ik over die mens verder niets zeggen. Mijn buurvrouw van het eerste zag er gelukkig uit, dat is het enige wat telt. Trouwens, zij wist via haar Telegram-account al lang dat al het leed in de wereld, aardbevingen, stormen en onweer de schuld van Biden zijn.

Op radio FIP komt TC-Matic erdoor en ik brul uit volle borst mee.

Putain, putain!


HL

Wie een account heeft op Mastodon kan me daar vinden via een klik op onderstaand logo.

De Palestijn was gevraagd om getuige te zijn op het trouwfeest van een vriendin en had me meegevraagd. Het zou mijn eerste islamitische trouwfeest worden. Gelukkig had ik mijn date op voorhand gevraagd of er kledijvoorschiften waren.

“Geen blote benen,” zei hij. “En een decolleté zou ik ook niet doen. Geen sexy kleren, daar komt het eigenlijk op neer.”

“Niks sexy? Op een trouwfeest??” riep ik, lichtjes gechoqueerd. Ik had immers vooral ervaring met Spaanse trouwfeesten, waarvoor je je dient op te smukken alsof je gevraagd bent voor een fotoshoot van Vogue. Maar al een geluk dat ik het gevraagd had, want ik stond dus op het punt me in een strakke mini-jurk te hijsen. Inderdaad, hoe wereldvreemd kan een mens zijn dat ze bij een islamitische huwelijksceremonie denkt dat het een goed idee is de zaal binnen te wandelen als één van The Bangles, maar hé, ik ben een ENFP. Rainbows and unicorns, weet je wel.

Ik ging dan maar op jacht in de Corte Inglés en vond een prachtige oudroze trui. Zonder decolleté - stijlvol en niet aanstootgevend. Terwijl ik in het pashokje stond, hoorde ik hoe Het Universum me een beetje stond uit te lachen: Weet je nog hoe je hier twee weken geleden tijdens de solden stond en dat elke trui die je over je hoofd trok je eruit deed zien als een gepofte aardappel en dat je zwoer dat je nóóit meer in je héle leven een trui zou dragen? Weet je dat nog?

Ja, dat weet ik nog.

Dat was wel een beetje een dramaqueen-momentje he?

Oh, shut up.

Enfin, een stijlvolle oudroze trui dus, en daaronder de enige stijlvolle zwarte broek die ik bezit. Bij aankomst in het zaaltje in het islamitisch centrum bleek dat de bruid oudroze als hoofdkleur voor de versiering én voor haar prachtige kanten jurk gekozen had. Zodra ik dat zag, voelde ik me de koningin te rijk. Uiteraard is er, zelfs op een islamitische trouw, geen prijs voor de gast met de meest toepasselijke outfit, maar geen enkel mini-jurkje had me gelukkiger kunnen maken. Ik kende geen kat, stond de helft van de tijd maar wat te draaien en te glimlachen en posters te bestuderen met uitleg over wat Jezus betekent in de Koran, maar ik paste perfect in het plaatje. In tegenstelling tot bijvoorbeeld die jongedame uit Letland wiens blote kuiten vanonder haar knierok uitschreeuwden hoe cultureel onvoorbereid ze was.

De trouw zelf was het meest compacte huwelijksfeest waarop ik ooit aanwezig was geweest: amper twee uur later was alles al achter de rug. Totaal niet representatief voor een islamitisch feest, volgens mijn moslim metgezel. De bruid en bruidegom hadden op een verhoogje plaatsgenomen achter een tafel, met naast hen de imam en een tolk. De genodigden waren met hooguit vijftig en volgden de ceremonie vanop rijen stoelen. El marido es el vestuario de su mujer, vertaalde de tolk, y la mujer es el vestuario de su marido. Ik wilde mijn Palestijnse vriend om uitleg vragen, hoe dat precies in zijn werk ging in een huwelijk waarin man en vrouw elkaars kleren zijn – of bedoelden ze elkaars kleerkast? -  maar de mooie man met wie ik gekomen was, zat helemaal vooraan op zijn ereplaats als getuige.

Na het uitwisselen van de ringen werden er tafels in het midden van het zaaltje gezet. Daarop kwamen borden met zelfgemaakte hapjes, zoete thee en drie overheerlijke taarten die de bruid zelf gebakken had. Alle gasten namen plaats en ik kwam tegenover een jonge Irakees te zitten. Hij was opgegroeid in Spanje en had zijn laatste jaar middelbaar in Irak gedaan.

“Was dat een groot verschil, de middelbare school in Irak tegenover die in Spanje?” vroeg ik. Ja, dat was kennelijk toch nogal een cultuurshock geweest. Vooral het feit dat je in Spanje niet om de haverklap onder de schoolbanken moest duiken vanwege een bomalarm en dan wachten tot een stel militairen de klas kwam ontruimen. Beetje anders, toch wel.

Als een echte gentleman wandelde de Palestijn die avond met me mee tot aan mijn straat. In het donkere Rafelbunyol voelde de vochtige lucht die van over zee kwam aanwaaien koud aan en ik rilde.

“Hier, neem mijn vest,” zei hij, en legde zijn groene jasje over mijn schouders. Op de hoek van mijn straat namen we afscheid.

Even later stond ik alleen in mijn slaapkamer. In de spiegel zag ik mezelf staan in een stijlvolle zwarte broek, een oudroze trui en een groene vest.

Plots bedacht ik me dat ik vergeten was de Palestijn te vragen wat ze bedoelden met dat zinnetje. Over dat man en vrouw elkaars vestuario zijn.

Toen ik mezelf in het licht van die vraag in de spiegel zag, het groene jasje over de roze trui, lag het antwoord voor het oprapen.


KV

Wie een account heeft op Mastodon kan me daar vinden via een klik op onderstaand logo.

Jean-Pierre Hoofs over de jonge Trump:
“Een etiquettecatastrofe in een gouden wieg”

Ach, laat mij u meenemen naar een tijd waarin ik, Jean-Pierre Hoofs, nog een man van hoop was. Een man die geloofde dat zelfs de meest ruwe steen kon worden gepolijst tot een juweel van wellevendheid. Die hoop werd brutaal vermorzeld in het jaar des Heeren 1957, toen ik – nauwelijks bekomen van een lezing over zilveren vorkindeling in Oxfordshire – een uitnodiging ontving van Fred Trump. Jawel, Fred Trump, vastgoedmagnaat en vader van wat de geschiedenisboeken inmiddels klasseren als een... bijzonder fenomeen.

Fred wenste voor zijn jongste zoon, de kleine Donald, een opvoeding met Britse klasse. Een butler met ervaring. Een gids in het leven. Wat hij kreeg, was ik: Jean-Pierre Hoofs, etiquette-meester, purist, redder van verloren zielen. Wat ik kreeg… was Donald.

De eerste ontmoeting
Ik herinner mij nog levendig onze eerste ontmoeting. Donald – destijds zes jaar oud – had reeds een voorkeur voor goudkleurige slabbetjes en eiste dat zijn cornflakes werden opgediend in een kristallen schaal, bij voorkeur door “mensen die weten wie ik ben”. Toen ik hem beleefd wees op het belang van nederigheid en het correct hanteren van een dessertlepel, greep hij de lepel en riep: “Ik ben de beste lepeler ooit. Niemand lepelt beter dan ik.” Toen wist ik: dit kind is een aberratie in maatpak in wording.

Les 1: De kneep van de handdruk
Een man, zo zeg ik altijd, wordt herkend aan zijn handdruk: ferm, doch beschaafd. Donald echter, had de gewoonte om handen niet te schudden, maar ze vast te grijpen als een hongerige das een duif. Tijdens mijn lessen oefenden we met handpoppen, doch menige pop verloor ledenmaten. “Ik win, toch?” zei hij dan, met de triomf van een hond die zijn eigen staart heeft gevangen.

Les 2: Tafelmanieren
Ik poogde hem te leren dat men niet spreekt met volle mond, dat ketchup geen saus is voor kreeft en dat een servet niet bedoeld is om het kapsel te fatsoeneren. Zijn antwoord? “Ik heb geweldige tafelmanieren, de beste. Mensen zijn jaloers op hoe ik eet.”
Hij likte borden af. Hij knabbelde op messen. Hij probeerde een steak tartaar te ruilen voor een cheeseburger. Ik weende stilletjes in mijn monogramzakdoek.

De les van nederigheid
Op een dag probeerde ik Donald het begrip nederigheid bij te brengen via het lezen van Marcus Aurelius. Hij bladerde door de bladzijden, fronste, en zei: “Deze kerel weet niks van zaken. Heeft hij torens gebouwd?” Ik vroeg nog diezelfde dag mijn ontslag. Sommige zielen zijn niet te redden. Sommige etikettelessen vallen op dorre bodem. En sommige kinderen – ik zeg dit met pijn – zijn als pudding zonder vorm. Ik verliet het Trump-huishouden met trillende theekopjes en een hart vol melancholie.


Niettemin zeg ik u: ware beleefdheid is een bastion. En ik, Jean-Pierre Hoofs, heb standgehouden. Wat Donald Trump heeft opgebouwd met torens van beton, bouwde ik met woorden van hoffelijkheid en daden van beschaving. Ik troost mij met de gedachte dat ik, ondanks alles, nooit een ketchupfles heb aangeraakt op een banket. En dat is op zich al een overwinning.

Volgende week: die keer dat ik etiquetteadvies gaf aan een hertogin die haring at met haar handen. Ook zij werd minister.

Met oprechte wellevendheid,
Jean-Pierre Hoofs
Etiquettist, overlever, martelaar der manieren

OVER JEAN-PIERRE HOOFS
Hij mag dan geen sant in eigen land zijn, Jean-Pierre Hoofs is een man met naam en faam, niet in het minst in het Verenigd Koninkrijk. Hoofs stond decennialang aan het hoofd van de Londense School for Butlers & Hospitality, een instituut met wortels die teruggaan tot de 19^de eeuw. Na een rijkgevuld leven aan de overzijde van het Kanaal resideert de man sinds twee jaar weer in het lieflijke Brugge, zijn beminde geboortestad. Daar vult hij zijn dagen als gepensioneerde zinvol in, onder meer als vlot Engelssprekende gids in het Memlingmuseum. Daarnaast verblijdt én verlicht hij de lezers van Au Parleur met zijn wijze raad voor meer courtoisie en goede manieren.



JV

Goede morgen lezer, goede middag of wat mag ik zeggen? Soms zegt men op de radio na 12 u in de nacht of na 24u00 al goede morgen maar dat vind ik totaal fout en veel te optimistisch. De nacht duurt 8 à 10 uur voor sommigen. Als ik goede morgen hoor in het nieuws om 2 uur heb ik al geen zin meer om te gaan slapen. Zo is 23 uur redelijk laat op de avond bij ons. Het is het uur waarop een vuurwerk vaak begint. Vuurwerk met muziek is niet zo fijn. Ik wil de knallen horen, niets anders. Het kan nog beter want om 12 uur komen de spoken. De nachtrust kan voor de meesten vroeger beginnen maar de nacht begint ten vroegste om 24u00 wat ook 0u00 is en duurt tot 6 of tot 7 uur. Om 7 u begint de morgen. De morgen eindigt rond 12u ’s middags. In Spanje zeggen ze vanaf dan “buenas tardes” met u als oe en e van pet (boe-è-nas tárdes), goede middag. Maar om 7 uur in de avond zeggen ze daar nog “goede middag”. Ik vind dat als avondmens wel fijn. Daarom ben ik zo graag in Spanje. Ik ken mensen die om 9 uur ’s avonds al in bed kruipen, dan is die tardes volgens de Spanjaarden nog bezig met een laat avondmaal: la cena om 22 uur. Je krijgt wat Spaanse informatie omdat ik nu eenmaal graag over taal spreek en we zo een reis maken. Spaans is een wereldtaal en is in de USA bezig zich uit te breiden. Het woord cena spreek je uit als thena met de c als th van het Engelse thinking. Men noemt dat de “slis”. Ik vind “el swish” maar ben er niet zeker van. Een c voor een e en i wordt dus als th uitgesproken. Maar dat geldt niet in Zuid Amerika waar die slis niet bestaat. Ook in Cordoba en Andaluzië bestaat die niet. Dus je kunt cena ook uitspreken als sena. Men zal je in Spanje wel begrijpen.

De vroeg-in-bed-kruipers missen het leukste deel van de dag volgens mij: de late avond en de magische nacht als het wat stil wordt en enkel jij op bent wat bezig met iets. Ik ben dan bij voorbeeld dit aan het herschrijven met wat Spaanse muziek op: las mejores canciónes en España, bijvoorbeeld Jeanette: porque te vas? De beste Spaanse liedjes, voorbeeld: waarom ga je weg? Door reclame op bepaalde zenders wordt het einde van een film verlaat, waardoor je slaap in het gedrang komt. Met de nachtschuit komen: iets vertellen wat iedereen al weet. De nacht brengt raad. Je mag op je twee oren slapen: je mag gerust zijn. Met de nachtschuit vertrekken: er stilletjes vandoor gaan. Ik hoorde onlangs iets anders maar zo vertrekken van een feestje is op zijn Frans vertrekken. Ik vertrek graag op zijn Frans dan verlies je geen tijd.

Maar goed wat hebben we dan nà 12 u in de middag bijvoorbeeld om 12u01? In het Frans is dat dan de après-midi qui commence. Maar dat is Frans. Bij ons heeft men dat dan weer nogal letterlijk vertaald en is dat blijven hangen als een Belgicisme. De middag weten we nu duurt echter langer en begint dus om 12 uur. Hij loopt door tot zowat 18 uur. Dan begint de avond. Wij zeggen hier gemakkelijker goede avond als het donker begint te worden. Dus om 16 uur zeg je nog steeds: ‘goede middag’. Sommigen weten dat want ik hoorde op 10 maart een oudere man goede middag zeggen aan een ontvangstbalie in een ziekenhuis om 15u30.

Aan de ontvangst of ontvangstbalie kun je alles vragen. Soms wordt je daar onthaald op een drankje en een versnapering. In België zeg maar Vlaanderen wordt “onthaal” vaak gebruikt voor “ontvangst”.
Soms is er aan de ontvangst een vestiaire. Daar kun je je jas afgeven. Je hebt korte jassen en lange jassen. Soms spreken we van een overjas dat is een lange jas die beschermt tegen regen of koude. Alles wat dikker van stof en zonder mouwen is is een vest, vergelijk maar met zwemvest. De jas is la veste of le veston in het Frans en een vest is un gilet. Onder je jas kun je een vest dragen.

Al het vorige gebeurt dagelijks. In het dagelijks leven brengen we mogelijk veel tijd door in het verkeer. Er is niets zo dagelijks als het dagelijks leven. Het is dus al dagelijks genoeg. In het woordenboek staat geen ander woord dan dagelijks, brei er dan ook geen stuk aan om het dagelijkse ogenschijnlijk nog meer dagelijks te maken want dan krijg je een pleonasme waarover later meer.
“Mogelijk” heeft maar één mogelijke correcte vorm en dat is “mogelijk”. “Mogelijk” kan je indien gewenst vervangen door wellicht of misschien en verder ook naargelang de zin door allicht, vanzelfsprekend, natuurlijk, (bijna) zeker, ongetwijfeld. In het dagelijks leven brengen we wellicht veel tijd door in het verkeer.

Soms duurt iets drie “kwartier” lang. We zeggen de middag duurt wel 6 “uur” lang, of de crisis duurde 2 “jaar” lang. Maar we zeggen wel 6 of 10 seconden lang, 10 minuten lang, 10 weken lang, 10 maanden lang, 10 jaren lang, 10 eeuwen lang met allemaal meervoudsvormen.

Einde deel 3

FREN SOOP
GDB