- De Ongeschifte Gazet -

Ik lees bij GOOGLE nieuws op mijn SP:
09 01 2024: Restauratie standbeeld Guust Flater laat op zich wachten: stad Brussel weigert herstelling. Guust is een hand kwijt en is zijn cactus verloren. Het beeld ziet er niet uit en moet hersteld. Dat kost 5.000 Euro.

Weinigen zullen hem zo kennen. Maar het is wel degelijk onze nonkel Gaston die beeld had kunnen staan voor het nieuwe personeelslid van drukkerij Dupuis. Gekneed en getekend door tekenaar André Franquin vanaf 1957.
Lagaffe komt van une gaffe, een blunder. In het Nederlands kennen we hem wel als Guust Flater. Gust was al goed geweest voor ons maar voor de Nederlanders werd dat Guust. ‘Neder’ betekent trouwens laag bij de grond, vlak, plat en dat is het land dat vlak is helemaal; het nedere land of het Nederland. Maar we denken er niet altijd meer bij na. Kunnen we ook zeggen van hit, loodgieter en chauffeur. De eerste wagens waren op basis van stoom. Daarvoor moest eerst de ketel warm (la chaudière chaude) gemaakt worden en dat deed de chauffeur. Die stond dus met zijn gezicht naar de voorkant van de wagen en nam nadien plaats àchter het stuur vandaar de uitdrukking “achter het stuur” zitten.

Guust is de kantoorhulp bij het stripblad Robbedoes. Hij zou best wel eens in het programma Winteruur mogen komen bij Wim Helsen en Igor de hond. Daar was onlangs zelfs Laura Tesoro te zien die een liedje kwam zingen van een van mijn favoriete muziekmakers Stevie Wonder. Dat was gedurfd want die man maakt niet de gemakkelijkste muziek. Het nummer dat ze zong kwam uit Songs in the Key of Live.
Je hebt in de muziek solsleutel, fa-sleutel, ut-sleutel maar Stevie zingt in de levenssleutel en dat is knap gevonden voor iemand die niet ziet. Stevie is niet blind geboren maar door superstition in the family slecht behandeld en dan definitief blind geworden. Vergeet nooit: het oog wil ook wat.

Guust Flater is dus postsorteerder bij Dupuis wat geïmiteerd wordt later door Jomme Dockx in de tv serie De Collega’s. Of dat collega’s waren durf ik te betwijfelen want ze werkten elkaar altijd tegen. Guust Flater oogt niet intelligent maar heeft vaak sublieme ideeën zeker als het in zijn eigen profijt werkt. Hij zoekt naar automatisatie op het werk. Hij wordt daarin vaak tegengewerkt. Ik geef toe dat hij geregeld plannen heeft die niets met het werk te maken hebben maar wel voor zijn oude karretje, zijn auto die altijd geld kost. Maar ze boeiden me allemaal wel en af en toe bekijk ik ze nogmaals. Iets wat men ook doet op het werk is vergaderen. Je kunt kiezen veel vergaderen of in je eentje veel e-mails lezen. Maar wordt er niet veel vergaderd in bedrijven? Naar het schijnt loopt dat op tot 6 uur van de normale werktijd per week. Ik geloof dat 90% van de werknemers helemaal niet willen vergaderen net zoveel als het aantal kijkers dat geen reclame wil tijdens een goede film. We willen het kunnen doorspoelen eventueel met een aangenaam drankje. Er zijn er die heel hun leven willen doorspoelen ⇒ om enkel de aangename dingen over te houden. Misschien doen onze hersenen dat, alles filteren en enkel de leuke dingen onthouden.

Nu is het beste wat op tv komt en in de film, door mensen bedacht die schrijven. Die mensen en hun erfenis moet je eren en op handen dragen ook na hun dood. Wij in België zijn een bakermat van grote strips en stripfiguren. Willy Vandersteen tekende al van bij de scouts en zijn technieken geleerd bij die scouts komen tot uiting in zijn eerste strips van Sus en Wis, Lambik, Jerom, 1945. Nero, een dagbladverschijnsel kwam in 1951 in Gazet van Antwerpen. Dan later was er Kiekeboes in 1977 van Merho, die ook een opvolger heeft met al een nieuwe strip uit. Lucky Luke sneller dan zijn schaduw, in 1946 bedacht door de Kortrijkzaan “Morris” Maurice De Bevere opgevolgd in 2001 door Achdé van HD: Hervé Darmenton. Kuifje het begin in 1929 door Hergé van RG Georges Remi de pionier en meer moeten elk een standbeeld hebben.
Zij die schrijven zorgen voor jouw plezier. De grote voorganger is Jules Verne met zijn fantastische verhalen: reis naar het middelpunt der aarde. Dat lijkt een dwaas verhaal en fantastisch kwam van het woord fantasie maar zelfs nu worden nog films gemaakt met een reis naar het midden van de aarde bijvoorbeeld onder het mom dat het magnetisch veld gestopt is. Om het magnetische veld te stoppen moet Aarde plots stoppen met draaien wat fysisch onmogelijk is. Men rekent erop dat 95% van het filmpubliek niets kent van fysica. Dit moet u vertellen aan uw kind dat niet graag naar school gaat of lessen brost: wil je dat ze je later iets kunnen wijsmaken in je leven? Dan moet je niet naar school gaan. Hup al die kinderen angstig en weer naar school en vlijtig. Jules Verne eindigt met Reis om de Maan. Dat is het ultieme in die tijd. Verne is van 8 februari 1828 en een avontuurlijke waterman. Reizen naar Maan daar zijn we nog altijd mee bezig. De eerste striptekenaars vinden we bij de Egyptenaren. Zij wisten dat als je met klei speelt zoals ik ook gedaan heb en dan dit kan verzinnen je figuren kunt tekenen eventueel met tekst bij. Mopjes hoorden daar ook bij. Maar zoals zo vaak bij diegenen die voor het hof van de farao’s en zo verder werkten werd er officieel niet gelachen. Je hoofd was er zo af en was het hoofdstuk af. Wat er wel bleef waren foto’s van het gebeuren. Foto komt van het Grieks en betekent licht. Zonder licht zie je niks en gebeurt er niks en dat kon je moeilijk op de fotogevoelige plaat vastleggen. Hierogliefen uitgekapt en bijgevijld uit zandsteen tonen journalistieke beelden van die tijd. Dit wordt soms ook in kleur op binnenmuren van een koningsgraf aangebracht. De volgende stap waren de wassen borden dankzij de bijen. Die konden door kneding geveegd worden. RG en Vandersteen wisten dat als je een humoristische plot wil hebben je de gag moet voorbereiden. Met humor en spanning een verhaal vertellen is boeiend en ze konden er geld aan verdienen ook. Nero laat zijne kleine, Adhémar met een raket opstijgen en landen in zijn tuin. De kinderen worden tegenwoordig zo snel groot dat Adhémar nog een luier aanheeft als hij professor wordt! Mooi is dat toch.
Leve de mensen die anderen doen lachen. Het prachtig beeld getekend door RG is als hij Kuifje en Haddock (wat een schelvis blijkt te zijn, naam een scheepskapitein waardig) door de coulissen van het theater laat gaan en we de clown tegenkomen die pauze heeft en die Sportwereld leest bij het roken van een sigaret. De clown blijkt nu een ernstige man met vermomming. Tegenwoordig moet je ingenieur zijn om de mensen aan het lachen te brengen.
De schrijvers: zij leggen dus de geschiedenis vast als paters en monniken vroeger deden. In Amerika besefte men anno 2023 het zelfs niet tijdens een staking van de schrijvers: zonder scenarioschrijvers geen film.
Een vroege schrijver was bijvoorbeeld de Fransman: Jean de La Fontaine
° 08 juli 1621 liet zijn kaars op 13 april in 1695.
Hij droeg ook al een wit sjaaltje de voorloper van de plastron. Hij kon heel goed verhalen vertellen voorbeeld Le Corbeau et le Renard uit 1668 met een moraal in, iets voor Karlijn misschien. Die verhalen werden fabels genoemd maar hij schreef ze wel. Wie Latijn volgde in onze Athenea kent zeker:

videtis hic homunculum
qui verrit suum stabulum.
Quid ibi homo (nunc) invenit?
Pulchrum nummum aureum!

Je ziet hier een manneke
Die kuiste zijn stalleke
Wat daar de man (nu) vindt?
Een in goud prachtige munt (mint zouden ze in Aalst zeggen denk ik)
(vertaling Fren S.)

Het is een kettinggedicht. Het gaat verder met: en de hond wil het manneke niet bijten en de stok wil de hond niet slaan en het vuur en zo voort misschien hier niet in de juiste volgorde. Ik las dat in de les Latijn bij meneer Geert Thielemans met het boekje Accipienda: geaccepteerd worden.

Guust werd dus naar onze nonkel Gaston getypeerd. Nu is de tekenaar en stripauteur ervan Franquin overleden in 1997. Maar er zitten weer nieuwe strips van Guust aan te komen. Marc Delaf of Marc Delafontaine een Canadees stripauteur kreeg groen licht. Wie al eens groen licht kreeg op het werk weet hoe je ego dan gestreeld wordt. Je krijgt het volle vertrouwen. Alleen weet je niet hoe het verder moet.
Ik kreeg ook eens het groene licht, echt op straat dan. Kijk je moet het eens proberen maak een praatje met de politie, heu niet als je gedronken hebt hé dat is het stomste wat je kunt doen. Geen enkel politicus is zo dom om… Je begint dan steevast dingen te zeggen die je niet zo bedoeld had…

Nadat ik vier uur avondschool industriële elektronica gegeven had in het CVO van Anderlecht reed ik via de ring naar Kinepolis in Brussel. Dat was om de veertien dagen. Ik had het zo geregeld dat ik dinsdagmorgen op mijn hoofdschool een late morgen had. Want 12 uur geconcentreerd praten achtereen is uitputtend. Elke maandagavond rond 22u zat ik daar dan alleen in de bar van Imax met een aardige Congolese barman te praten. Hij raadde me vaak een film aan en die ging ik dan bekijken. Maandag is een goede filmdag, toch voor mij. Er is bijna niemand in de zaal om 22u30 behalve een handvol mensen en soms zat ik er zelfs alleen. Ik kan niet tegen de geur en lawaai van popcorn of wat dan ook.
Ik keek altijd naar het plafond met mijn hand vertikaal omhoog inschattend of ik op de juiste lijn zat om maximaal van de stereo te kunnen genieten. Ik legde mijn jas naast mij op een andere zetel om wat plaats te hebben.

Traditie getrouw deed ik dan na de film rond 1u30 in de nacht juichend een drietal rondjes onder het Atomium met gierende banden met mijn Citroën C5 automatique om dan via de Eeuwfeestpaleizen aan het Heizelpark richting Wemmel te stuiven. Ik hou van het Atomium en ben lid van de Atomium club.

Daar in Wemmel stond echter een politieman en die deed me stoppen midden in de straat. Toen mocht het nog dat de politie je vragen mocht stellen. Een advocaat zou dat rond 2020 veranderen.
‘Dag meneer’.
‘Dag meneer’
‘Van waar komt u meneer?’.
‘Ik kom van Kinepolis meneer.’.
‘Was het een goede film meneer?’.
‘Wel heu meneer voor mij was het een goede film wat de rest daarvan vindt dat weet ik niet vrijuit gezegd. De act was goed enne ik zat daar zowat alleen…”.
‘Hebt u iets gedronken meneer?’.
‘Bah ik neem altijd wel iets, daarom niet altijd hetzelfde maar meestal beperk ik mij tot één drankje anders moet ik in de film zo nodig en dat heb ik liever niet.’.
‘Hebt U iets gedronken?’ vroeg ik hem.
De politieman lachte en zei dat ik door mocht. De politie uw vriend. Hij wou mij eerst nog zo een lelijke knalgele sleutelhanger opdringen, maar sleutelhangers heb ik al genoeg. Dan nog wel met BOB eraan. De opdringerigheid van de vroegere Rijkswacht politietak B.O.B. vond ik heel vervelend.

De Bijzondere Opsporings Brigade bewaakte ons toen we ongevraagd waren gaan betogen tegen de 30 miljard Belgische frank voor wat straaljagers F16-s toen we gek genoeg het nodig vonden om van Asse naar Aalst te marcheren. Een grijze Renault R4 vol BOB reed mee om mij als staatsonveilig persoon eruit te halen. Wij werden geacht door linkse infiltranten van Russische makelij gestuurd te worden want dat wij een eigen mening hadden dat was ongehoord. Er waren nog geen terroristen toen om zich mee bezig te houden.
Daar in Aalst kwam ik een van hen tegen. Hij deed zijn jasje wat open en liet zien wat er binnen in zijn kraag stond ingenaaid in zwarte letters: B.O.B. en dat zei hij dan ook: B O B. Hem lijnrecht in de ogen kijkend deed ik zeer opzichtig mijn jasje open en plooide de binnenkant van de krollerige kraag naar hem: ZUIVER SCHEERWOL stond er en dat zei ik hem plak in zijn gezicht. Hij kon er niet mee lachen en droop af.

Al van in mijn jeugdjaren word ik geteisterd door een Bob. Dat was dan nog wel een nonkel ook. Nonkel Bob op jeugdtelevisie die wel eens wedstrijden liet gebeuren tussen twee teams al heette dat toen nog panels. Je had panel A en panel B. Wedden dat panel A beter is, dacht ik, want op school was dat ook zo: klas A was altijd beter dan klas B.
Er was daar ook een jury bij onder leiding van een gerechtsdeurwaarder meester Van Backlé. Een gerechtsdeurwaarder! Alsof we de BRT een proces zouden aandoen als we niet wonnen. Wij jongeren hadden gewoon niets te zeggen in die tijd. We moesten doen wat ze zeiden. Zelfs Mick Jagger kwam op bezoek bij nonkel Bob en was nog beleefd ook. Staat in een boek in een normale bib.
Elk panel kreeg twee eieren en we moesten daarmee een spiegelei bakken en ik brak één dooier. Daarvoor werden we afgestraft met 5 punten. En het was inderdaad panel A dat 10 punten kreeg. Er werd niet gejuicht of gejammerd want de B.O.B. stond toen ook in de coulissen en luisterde en keek mee. Alles was verdacht ook wat eiergekluts. Hadden ze me gezegd dat ik de dooier niet mocht breken dan was ik extra voorzichtig geweest.
We hadden een zwart wit tv His Masters Voice toen ik vier was. Enfin ik was al blij dat ik tante Terry ontgroeid was met haar praatziek beest ‘Kraakje’. Schrik had ik daarvan niet als kind. Ik was al te oud daarvoor. Het was een pop. Maar wat jaren later kwam kapitein Zeppos me halen met zijn assistent Ben en ging het veel beter. We stapten in zijn amphicar 770 en reden weg.

Maar goed die politieman staat daar nog altijd. Ik duwde de BOB hanger in de open hand van de politieman en sloot zijn vuist.
‘Voor uwe kleine thuis en nog een goede nacht’ zei ik hem en reed met vol gas ervan door. Ik zag de scène zo voor me, de politieman komt thuis en geeft de hanger aan zijn zoontje: ‘’t is van Geert De Boos heu ik ken hem van de film.”.

Guust Flater stond een hele tijd aan het filmmuseum. Ik heb hem daar ooit zien staan. Hij leek van latex gemaakt maar zeker ben ik daar niet van. Dan hebben ze hem verplaatst om onduidelijke reden. Er bevindt zich ook een standbeeld van Guust in Charleroi samen met zijn autootje. De parkeermeter staat er jammer genoeg niet bij. Wel staat de Fiat slecht geparkeerd op een zebrapad. Dat is wel ver voor toeristen die naar Brussel komen. De kosten om Guust Flater te Brussel op te kalefateren worden geraamd op meer dan 5.000 Euro. Als vertegenwoordiger van de stripwereld is hij dat zeker waard. Ofwel een herstelling ofwel een bronzen model, ons patrimonium staat op het spel. Brussel of de rest doe iets!

Al de teksten van Au Paleur zijn auteursrechtelijk beschermd. Wil je iets ervan gebruiken? Dat mag met bronvermelding. Wil je er iets commercieels mee doen? Dan moet u auteursrechten betalen. Richt u tot Sabam of de verantwoordelijken van Au Parleur.

GDB